2024 I Wish there was colour, I wish there was sound.’ Visual conversations in and on Africa.
Nederlands Fotomuseum
Paul Julien (1901 – 2001) reisde tussen 1932 en 1962 zo’n vijftien keer naar verschillende landen in Afrika. Het was een tijd waarin Afrika nog grotendeels gekoloniseerd was door West-Europese landen en rooms-katholieke missionarissen en protestante zendelingen hun religie verkondigden. Tijdens zijn reizen verzamelde hij wetenschappelijke gegevens over en van de lokale bevolking die hij in Afrika ontmoette. Vaak hield Julien nog jaren contact met deze mensen. Aangevuld met foto’s zette hij al deze informatie om naar aansprekende verhalen.
Voor zijn onderzoeken gebruikte hij racistische methodes die ontstaan waren in de achttiende eeuw en gebruikt werden door West-Europese landen tijdens de kolonisatie van Afrika. Zo verzamelde hij data door bloedmonsters af te nemen en lichaams- en schedelafmetingen vast te leggen. Van zijn reizen en ontmoetingen publiceerde Julien vier fotoboeken met titels als ‘Kampvuren langs de evenaar’ en ‘De eeuwige wildernis’. Naast de publicatie van fotoboeken had hij zijn eigen radioprogramma waarin hij vertelde over zijn bevindingen in Afrika. Deze verhalen waren populair en bereikten zo een groot publiek.
Foto’s: Aad Hoogendoorn
Andrea Stultiens, kunstenaar en onderzoeker, bestudeert sinds 2012 hoe het werk van Paul Julien bijgedragen heeft aan de beeldvorming over Afrika in de twintigste eeuw. De foto’s die Julien in Afrika maakte, zijn onlosmakelijk verbonden aan de koloniale verhoudingen en de machtsstructuren die daarbij hoorden. In de tentoonstelling ‘I wish there was colour, I wish there was sound’ geeft Stultiens samen met vele betrokkenen in Afrika en haar diaspora, aanvullende en alternatieve perspectieven op deze beeldvorming.
Stultiens plaatst het archief van Paul Julien in een actuele context en breekt bestaande kaders open. Ze maakt hierbij gebruik van verschillende methoden, benaderingen en technieken zoals ‘herfotografie’ en ‘collectief maken’ in samenwerking met de gemeenschappen die door Julien werden gefotografeerd en het maken van collages en montages.
Foto’s: Aad Hoogendoorn
2024 UNHEARD-OF
A Tapestry of Identity, Belonging, and Social Reflections
In samenwerking met Rose Academy
Let me introduce you to this year’s crop of inspiring Visual Storytellers: Cenk Gungor, Charmaine de Heij, Cheraine Baljé, jahi quasim reeberg, Jenna Vervoorn, Khaddouj Barghout, Michelle Amo, Marieke Luthart, Oudail El Omari And Riangelo Christie. They each showcase different projects that explore, question, and reshape personal and collective narratives, with a focus on identity, belonging, and social reflections.
Celebrating marginalized voices and challenging dominant narratives. Whether it’s reclaiming the narrative of young artists in Europe, promoting Black Joy as a form of resistance and resilience, or providing an alternative perspective on colonial relationships, these reflections aim to shift the focus and challenge existing narratives. Other projects delve into the themes of identity, cultural hybridity, and the search for a place to call home. They explore the complexities of dual identity, the universal experience of seeking connection, and the question of where one truly belongs. May this exhibition inspire conversations that echo beyond these walls, fostering a collective commitment to reshape the narratives that define us and, in doing so, weave a more compassionate and interconnected future.
The exhibition UNHEARD-OF is the result of the VISUAL STORYTELLERS project, a 8 month talent development program by ROSE academy for emerging designers and visual creators that are underrepresented. The program is designed for those who want to develop their own sound and seek support to professionalize within their discipline. Through masterclasses, individual and professional coaching, ROSE academy creates space for artistic development with an emphasis on visual storytelling and stimulating cultural entrepreneurship. Central in this approach is sharing knowledge and to inspire, tailor-made to the creator’s desire. ROSE academy focuses on making the design landscape more inclusive. Giving unheard voices a stage and artistic space by collaborating with established professionals.
2023 Sanja Marušić | OUT OF THIS WORLD
Nederlands Fotomuseum
Met haar felgekleurde landschapsportretten trekt de Nederlands-Kroatische kunstenaar Sanja Marušić (1991) ieders aandacht. Het zijn verbeeldingen van intieme thema’s uit het leven van een jonge vrouw. Het Nederlands Fotomuseum kocht in 2021 haar serie Flowers in December uit 2015-16 aan, waarvan één werk permanent te zien is in de Eregalerij van de Nederlandse fotografie. Van 18 februari t/m 18 juni 2023 toont het museum de allereerste solotentoonstelling van deze veelzijdige beeldkunstenaar.
De tentoonstelling toont niet alleen Marušić’ foto’s, maar ook video’s, schetsen, kostuums en props die ze gebruikte om de beelden te maken. Een bezoek aan Out of This World is een reis door decors en soundscapes die alle zintuigen prikkelt.
De tentoonstelling begint met 13 werken uit de Collectie van het Nederlands Fotomuseum, uit de serie Flowers in December (2015-16). Vervolgens komen thema’s aan bod die Sanja inspireerden. Zo verbeeldt de serie Eutierria (2019) haar wittebroodsweken, legt de serie Before You (2020) haar zwangerschap vast en behandelt ze in de serie Sasha and Sanja (ongoing) haar moederschap. Met haar foto’s onderzoekt ze haar eigen transformatie. Tegelijkertijd probeert ze de alledaagse zorgen en verplichtingen van het moederschap te ontvluchten. Zo creëert ze een nieuwe werkelijkheid en nodigt het publiek uit om die samen met haar te betreden.
2022 Verbeelding
Nederlands Fotomuseum
Als we spreken over het Nederlands fotografisch erfgoed en de Nederlandse fotografie, over welke fotografie en welke makers hebben we het dan? En over wie wordt er niet gesproken? Wiens erfgoed krijgt bestaansrecht en erkenning in het museum en wiens erfgoed wordt juist niet gezien of erkend? In Verbeelding wordt er verder gegaan dan het tonen van werk over representatie.
De 23 beeldmakers krijgen in Verbeelding een podium om op geheel eigen wijze hun verhouding tot de wereld te laten zien. De werken die in deze tentoonstelling getoond worden zijn in de eerste plaats geselecteerd op basis van kwaliteit, onderscheidenheid en de kracht van de makers die in hun werk een eigen wereld scheppen. Wij kiezen voor fotografen met een eigen signatuur, die de wereld bevragen om het visuele verhaal van representatie over te brengen.
In Verbeelding is werk te zien van:
AiRich / Abubakr Akkari / Jan Banning / Marwan Bassiouni / Eliza Bordeaux / Sara Blokland / Florian Braakman / Muhcine Ennou / Ferdows Faghir / Raquel van Haver / Thana Faroq / Benjamin Li / Tanja Heintjes / Pablo Lerma / Kevin Osepa / Michelle Piergoelam / Nael Quraishi / Farah Rahman / Julius Thissen / Rosa Verhoeve / Nan Wang / Baha Görkem Yalım / Yanxian Zhao
Framen, zonder te framen
Perspectieven zijn nooit objectief, maar altijd ingebed in een context van machtsverhoudingen die voortkomen uit klasse- of opleidingsverschillen, maar ook van gender, etniciteit en nationaliteit. In de tentoonstelling gaan we daarom radicaal te werk door de beelden in eerste instantie zonder naam, jaartaal, geboorteplaats, e.d. te tonen. Die informatie is verzameld in het midden van de tentoonstelling. Zo daagt de tentoonstelling je uit om na te denken over beeldvorming, identiteit en representatie en over hoe jij jezelf hiertoe verhoudt. ‘Framen, zonder te framen’, kan jij het? Of kan je toch de verleiding niet weerstaan om eerst de informatie tot je te nemen?
Verbeelding was te zien in het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam van zaterdag 21 mei t/m zondag 25 september 2022. Bij de tentoonstelling werd een gelijknamige catalogus uitgebracht bij uitgeverij Lecturis. Bestellen kan via de volgende link: https://www.nederlandsfotomuseum.nl/webshop/verbeelding
2021 De Eregalerij van de Nederlandse Fotografie
Nederlands Fotomuseum
Voor het eerst in de geschiedenis is er een Eregalerij samengesteld voor fotografie als hedendaags en actueel medium. In de Eregalerij vertellen 99 foto’s samen het verhaal van de ontwikkeling van de fotografie in Nederland vanaf 1842. Het toont de hoogtepunten, de vernieuwingen en de enorme stappen die fotografen maakten. Iedere foto die onderdeel uitmaakt van de Eregalerij is van iconische waarde door hun maatschappelijke en artistieke betekenis. Van de statige plantagefotografie van Augusta Curiel tot aan de foto van Princess Ritchy, een ode aan de ballroomscene en de overleden broer van Dustin Thierry.
Als curator en lid van de selectiecommissie bewaakte ik het meerstemmig geheel en was ik verantwoordelijk voor de invulling van de app. In de app vind je niet alleen informatie over de werken, maar ook persoonlijke verhalen, kritische nuances en interpretaties. Bewust is één beeld open gelaten en dat is de keuze van het publiek. De foto die voor hen de Eregalerij compleet maakt: 99+1.
2021 FotoFestival Naarden
De editie van 2021 werd door: Feiko Koster (hoofdcurator, galeriehouder Koster Fine Art Gallery, Naarden), Lotte van Es (curator Huis Marseille, Amsterdam), Madé van Krimpen (galeriehouder Madé van Krimpen, Amsterdam), Guinevere Ras (curator Nederlands Fotomuseum Rotterdam).
Hoe gaan mensen om met het leven in onze maatschappij, in hun bubbel of als individu? Hoe vieren ze het leven in goede tijden en hoe ervaren ze het leven in minder goede tijden? Tijdens de 2021 editie van het FotoFestival presenteren de curatoren de zoektocht naar deze immateriële kunstvorm, de ‘art of living’ van eigenzinnige, veerkrachtige, artistieke, creatieve en alledaagse mensen.
Een selectie van fotografen die exposeerden: Mounir Raji, Eva Roefs, Kevin Osepa, Anouk Kruithof, Angela Tellier, XiaoXiao Xu, Iris Haverkamp Begemann, Bieke Depoorter, Jorge Manes Rubio, Mame-Diarre Niang , Bibi Joan, Now you See me Moria, Marwan Bassiouni, Nienke Coumou, Sarah Mei Herman.
2019 Helende Kracht
Wereldmuseum Leiden
Helende Kracht gaat over wereldwijde spirituele genezingstradities. Voor deze tentoonstelling hebben we intensief samengewerkt met 6 ritueel specialisten: Coby Rijkers, Marco Hadjidakis, Alfred Quenum, Petra Nelstein en Marian Markelo. Ze dachten mee over het concept, de teksten en mochten ook hun eigen vitrine inrichten. Hiermee geven zij de bezoeker een persoonlijk kijkje in hun praktijk. De meerstemmigheid komt ook terug in de rest van de tentoonstelling met terugkerende quotes in elk thema.
Ondanks de onderlinge verschillen, zijn er veel overeenkomsten in hoe zij ziekte, zingeving en welzijn interpreteren. Zij vertellen over hun ervaringen en delen hun visie op het verleden, heden en de toekomst van hun community. De kunstenaars die aan bod komen hebben affiniteit met of maken onderdeel uit van specifieke gemeenschappen en tradities. (Belkys Ayón Manso, Twins Seven Seven, Option Dzikamai Nyahunzvi, Remy Jungerman, Renee Stout en vele anderen)
Ik ben ontzettend blij met het resultaat en de ruimte die ons projectteam kreeg om een meerstemmig geheel neer te zetten. Je leest meer over de tentoonstelling via: https://www.wereldmuseum.nl/helendekracht
2019 Inspirerend Afrika
Afrika Museum
Halverwege 2018 mocht ik de tentoonstellingsmakers Marieke Meijer en Richard Kofi ondersteunen bij een enorme klus: de vaste collectiepresentatie van het Afrika Museum voorzien van een nieuw en hedendaags jasje. Want hoe presenteer je het erfgoed van 54 landen in een ruimte van 800 vierkante meter? De hoofdthema’s van de tentoonstelling tonen afrofuturisme, religie, identiteit, handel, kolonialisme, hedendaagse kunst en verzet.
Tijdens dit project was ik voornamelijk bezig met onderzoek naar audiovisueel materiaal, rechten aanvragen, selecteren van geïnterviewden, interviews en interactives begeleiden en de montages hiervan. Mijn werkzaamheden zijn terug te zien in de: introductiefilm, Global Local Present, Religion, interactive ‘maak je eigen waxprint’ en de afsluitende silent disco.
2018 Heden van het Slavernijverleden (Wisselvitrine)
Tropenmuseum
Voor de tentoonstelling Heden van het Slavernijverleden heb ik in 2018 collectie- en publieksonderzoek gedaan naar het onderdeel over de voormalig Nederlandse Antillen. De bijbehorende source community was namelijk ontevreden over de manier waarop hun erfgoed wordt gepresenteerd. Door middel van een brainstormsessie, onderzoek en persoonlijke collecties in bruikleen te nemen heb ik de tentoonstelling kunnen aanvullen in samenwerking met de community. Zo heb ik tijdens gesprekken met Maria Randt twee bruiklenen gekregen: een lensu (Curaçaose hoofddoek) en maishi chiki (sorghummeel), zoals te zien op de afbeelding hieronder. Deze objecten, foto’s en de bijbehorende tentoonstellingstekst laten een persoonlijk perspectief zien op het slavernijverleden.
